ทำไมน้ำหอมบางวันหอม บางวันแทบไม่มีกลิ่นหอม?
ไขข้อสงสัยเรื่องกลิ่นหอม ที่ไม่ได้มีแค่เรื่องน้ำหอม
คุณเคยมีประสบการณ์แบบนี้ไหม? ใช้น้ำหอมกลิ่นเดิมที่คุณชื่นชอบมานาน แต่จู่ๆ วันหนึ่ง กลิ่นที่เคยหอมละมุนกลับจางหายจนแทบไม่ได้กลิ่น หรือบางวันก็รู้สึกว่ามันหอมจัดเกินเหตุราวกับคนละขวดกัน ทั้งที่คุณฉีดในปริมาณเดิมและเวลาเดิมทุกวัน ปรากฏการณ์นี้ไม่ใช่เรื่องแปลกและไม่ได้เกิดจากคุณภาพของน้ำหอมเสมอไป แต่มันเกี่ยวข้องกับ จมูก และ สมอง ของคุณต่างหาก!!!
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับสาเหตุที่แท้จริงของการที่กลิ่นน้ำหอมเปลี่ยนไปในแต่ละวัน พร้อมทั้งแนะนำวิธีรับมือ เพื่อให้คุณดื่มด่ำกับกลิ่นหอมได้อย่างสม่ำเสมอ
1. กลไกของการดมกลิ่น จมูกของเราฉลาดกว่าที่คิด
ระบบรับกลิ่นของมนุษย์เป็นระบบที่ซับซ้อนกว่าที่หลายคนคิด เมื่อเราดมกลิ่นใดกลิ่นหนึ่งเข้าไป โมเลกุลของกลิ่นจะเข้าสู่โพรงจมูก แล้วจับกับตัวรับกลิ่น (olfactory receptors) ส่งสัญญาณไปยังสมองเพื่อแปลผลเป็น "กลิ่น" ที่เรารับรู้
แต่หากคุณดมกลิ่นเดิมซ้ำๆ เป็นเวลานาน สมองจะปรับตัวโดยอัตโนมัติ และค่อยๆ เพิกเฉย ต่อกลิ่นนั้น กลไกนี้เรียกว่า Olfactory Fatigue หรือ การล้าของประสาทรับกลิ่น เป็นกลไกทางธรรมชาติที่ช่วยให้เราสามารถให้ความสนใจกับสิ่งใหม่ๆ รอบตัวแทนที่จะติดอยู่กับกลิ่นเดียว เช่น ถ้าคุณอยู่ในห้องที่มีกลิ่นน้ำหอมอ่อนๆ ผ่านไปสักพัก คุณอาจไม่รู้สึกถึงกลิ่นนั้นอีกเลย ทั้งที่คนอื่นเพิ่งเข้ามากลับบอกว่า กลิ่นแรงจัง
2. สภาพอากาศ กับการกระจายตัวของกลิ่น
หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่หลายคนมองข้ามคือ อุณหภูมิและความชื้น ซึ่งมีผลอย่างมากต่อการกระจายตัวของโมเลกุลกลิ่น น้ำหอมจะกระจายตัวได้ดีในสภาพอากาศร้อนและชื้น เพราะความร้อนช่วยให้โมเลกุลระเหยได้เร็วขึ้น
ดังนั้น หากคุณใช้น้ำหอมในวันที่อากาศร้อน อาจรู้สึกว่ากลิ่นหอมแรงและชัดเจนมากกว่าปกติ ขณะที่ในวันที่อากาศเย็นหรือมีลมแรง กลิ่นอาจบางเบาลงจนแทบไม่ได้กลิ่นเลย โดยเฉพาะในช่วงหน้าหนาวหรือห้องแอร์เย็นจัด
3. สภาพร่างกายและฮอร์โมน ก็มีบทบาท
เชื่อหรือไม่ว่า สภาพร่างกายภายในของเราก็มีผลต่อการรับกลิ่นอย่างมาก เช่น ในช่วงที่ร่างกายอ่อนล้า มีความเครียด หรือฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง เช่น ช่วงก่อนมีประจำเดือนหรือมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ ระบบประสาทรับกลิ่นจะไวขึ้นหรือช้าลงกว่าปกติ ส่งผลให้เรา รู้สึก ถึงกลิ่นน้ำหอมไม่เหมือนเดิม
ในบางกรณี ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์อาจรู้สึกไวต่อกลิ่นอย่างผิดปกติ เช่น น้ำหอมที่เคยชอบอาจกลายเป็นกลิ่นที่ทนไม่ได้เลย หรือในบางคนที่ป่วยหรือเป็นหวัด การอักเสบของโพรงจมูกก็อาจทำให้ความสามารถในการดมกลิ่นลดลงชั่วคราว
4. กลิ่นรบกวนรอบตัว อาจทำให้แยกไม่ออก
ในสภาพแวดล้อมที่มีกลิ่นอื่นๆ แข่งขันกันอยู่ เช่น กลิ่นอาหาร กลิ่นบุหรี่ กลิ่นน้ำยาทำความสะอาด หรือแม้แต่กลิ่นเครื่องสำอางต่างๆ บนตัวคุณเอง สิ่งเหล่านี้สามารถกลบกลิ่นน้ำหอมที่คุณใช้อยู่ได้
บางครั้งกลิ่นที่อยู่รอบตัวมีโทนกลิ่นที่ใกล้เคียงกันกับน้ำหอมของคุณ สมองอาจรวมกลิ่นทั้งหมดเข้าด้วยกัน และทำให้คุณไม่สามารถแยกกลิ่นน้ำหอมออกมาได้ชัดเจนอีกต่อไป
5. ผิวหนัง ของคุณก็มีส่วน
แม้ว่าคุณจะฉีดน้ำหอมในจุดเดิม แต่สภาพผิวของคุณในแต่ละวันอาจเปลี่ยนไป เช่น ความแห้ง ความมัน หรือปริมาณเหงื่อ สิ่งเหล่านี้มีผลต่อ การยึดเกาะ และ การระเหย ของกลิ่นน้ำหอม
ผิวที่มีความชุ่มชื้นจะช่วยให้กลิ่นติดทนนานและกระจายตัวได้ดี ในขณะที่ผิวแห้งมากอาจทำให้กลิ่นจางเร็ว และระเหยเร็วกว่าปกติ หากคุณสังเกตว่ากลิ่นไม่ค่อยติด อาจลองทาโลชั่นแบบไม่มีกลิ่นก่อนฉีดน้ำหอมก็ช่วยได้
วิธีรีเซ็ตจมูกเมื่อไม่ได้กลิ่นน้ำหอม
ถ้าคุณรู้สึกว่าน้ำหอมขวดโปรดเริ่มไม่หอมเหมือนเดิม ไม่ต้องรีบเปลี่ยนกลิ่น! ลองใช้วิธีต่อไปนี้เพื่อรีเซ็ตประสาทรับกลิ่นของคุณ
ดมเมล็ดกาแฟ: กลิ่นกาแฟมีคุณสมบัติช่วยเคลียร์จมูก ทำให้จมูกรู้สึกถึงกลิ่นใหม่ได้ดีขึ้น
พักการใช้น้ำหอมกลิ่นเดิม: ลองหยุดใช้กลิ่นเดิม 2-3 วัน แล้วกลับมาใช้อีกครั้ง
เปลี่ยนจุดฉีดน้ำหอม: เช่น จากข้อมือเป็นหลังใบหู หรือบริเวณข้อพับแทน
ลองฉีดบนเสื้อผ้าแทนผิวหนัง: กลิ่นอาจกระจายตัวได้ดีขึ้นในบางกรณี
กลิ่นไม่ได้เปลี่ยน แต่การรับรู้ของเราเปลี่ยน
น้ำหอมขวดเดิมที่คุณใช้อยู่ทุกวัน ไม่ได้เปลี่ยนกลิ่นไปไหน แต่สิ่งที่เปลี่ยนคือ ร่างกาย อารมณ์ สภาพแวดล้อม และ สมอง ของเราที่มีบทบาทในการแปลผลกลิ่น หากเข้าใจกลไกเหล่านี้ คุณจะสามารถปรับตัวเพื่อให้ได้ประสบการณ์ความหอมที่ดีที่สุดจากน้ำหอมขวดโปรดได้เสมอ
